| *sacca | 2 sự thật |
| sammutisacca | 1. Tục đế |
| paramatthasacca | 2. Chơn đế |
| *nāmadhamma | 2 danh pháp |
| saṅkhātanāma | 1. Pháp Hữu vi |
| asaṅkhātanāma | 2. Pháp Vô vi |
| *kammaṭṭhānaṃ | 2 thiền |
| samathakammaṭṭhānaṃ | 1. Thiền Chỉ |
| vipassanākammaṭṭhānaṃ | 2. Thiền Quán |
| *tisaraṇa | 3 bảo |
| buddha | 1. Phật |
| dhamma | 2. Pháp |
| saṅgha | 3. Tăng |
| *lakkhaṇa | 3 tướng |
| aniccā lakkhaṇa | 1. Vô thường |
| dukkhā lakkhaṇa | 2. Khổ |
| anaṭṭā lakkhaṇa | 3. Vô ngã |
| *sikkhā | 3 học |
| sīla-sikkhā | 1. Giới học |
| samādhi-sikkhā | 2. Định học |
| paññā-sikkhā | 3. Tuệ học |
| *paññā | 3 Trí |
| sutamaya paññā | 1. Trí Văn |
| cintamaya paññā | 2. Trí Tư |
| bhāvanāmaya paññā | 3. Trí Tu |
| *dhammā | 3 đề Thiện |
| kusalā dhammā | 1. Pháp Thiện |
| akusalā dhammā | 2. Pháp Bất thiện |
| abyākatā dhammā | 3. Pháp Vô ký |
| *taṇhā | 3 ái |
| kāmataṇhā | 1. Dục Ái |
| bhavataṇhā | 2. Hữu Ái |
| vibhavataṇhā | 3. Vô Hữu Ái |
| *saṅkhāra | 3 hành |
| puññābhisaṅkhāra | 1. Phúc Hành |
| apuññābhisaṅkhāra | 2. Phi Phúc Hành |
| anenjābhisaṅkhāra | 3. Bất Động Hành |
| *ucchedadiṭṭhi | 3 đoạn kiến
|
| akiriyā diṭṭhi | 1. Vô hành kiến
|
| ahetuka diṭṭhi | 2. Vô nhân kiến
|
| naṭṭhika diṭṭhi | 3. Vô hữu kiến
|
| *vimokkha | 3 giải thoát
|
| suññatavimokkha | 1. Không tánh giải thoát
|
| animittavimokkha | 2. Vô tướng giải thoát
|
| appaṇihitavimokkha | 3. Vô nguyện giải thoát
|
| *ariyasacca | 4 diệu đế
|
| dukkhasacca | 1. Khổ Đế
|
| samudayasacca | 2. Tập Đế
|
| nirodhasacca | 3. Diệt Đế
|
| maggasacca | 4. Đạo Đế
|
| *ariya-puggala | 4 thánh nhân
|
| sotāpanna | 1. Tu đà hườn
|
| sakadāgāmi | 2. Tư đà hàm
|
| anāgāmī | 3. A na hàm
|
| arahat | 4. A la hán
|
| *satipaṭṭhāna | 4 niệm xứ |
| kāyānupassanāsatipaṭṭhāna | 1. Thân Quán Niệm Xứ
|
| vedanānupassanāsatipaṭṭhāna | 2. Thọ Quán Niệm Xứ
|
| cittanupassanāsatipaṭṭhāna | 3. Tâm Quán Niệm Xứ
|
| dhammānupassanāsatipaṭṭhāna | 4. Pháp Quán Niệm Xứ
|
| *paramatthasacca | 4 chơn đế |
| citta | 1. Tâm
|
| cetasika | 2. Tâm sở
|
| rūpa | 3. Sắc pháp
|
| nibbāna | 4. Níp-bàn
|
| *brahmavihāra | 4 Vô Lượng Tâm
|
| mettā | 1. Từ
|
| karuṇā | 2. Bi
|
| muditā | 3. Hỷ
|
| upekkhā | 4. Xả
|
| *ñātapuggala | 4 hạng tri giả
|
| ugghāṭiṭaññu | 1. Khai thị tri giả
|
| vipañciṭaññu | 2. Quảng diễn tri giả
|
| neyya | 3. Ứng dẫn giả
|
| padaparama | 4. Văn cú tối vi giả
|
| *sammappadhāna | 4 chánh cần
|
| anuppannākusalapahāna | 1. Ngăn ác pháp chưa đến
|
| uppannākusalapahāna | 2. Trừ ác pháp đang xuất hiện
|
| anuppannakusalabhāvanā | 3. Tu tập các thiện pháp chưa có
|
| uppannakusalabhāvanā | 4. Phát triển thiện pháp đã có
|
| *iddhipāda | 4 như ý túc
|
| chanda-iddhipāda | 1. Dục Như Ý Túc
|
| viriya-iddhipāda | 2. Cần Như Ý Túc
|
| citta-iddhipāda | 3. Tâm Như Ý Túc
|
| vimaṃsā-iddhipāda | 4. Thẩm Như Ý Túc
|
| *āsava | 4 lậu
|
| kāmāsava | 1. Dục Lậu
|
| bhavāsava | 2. Hữu Lậu
|
| diṭṭhāsava | 3. Kiến Lậu
|
| avijjāsava | 4. Vô Minh Lậu
|
| *gantha | 4 kết
|
| abhijjhā | 1. Tham Độc
|
| vyāpāda | 2. Sân Độc
|
| sīlabbataparāmāsa | 3. Giới Cấm Thủ
|
| idaṃsaccābhinivesa | 4. Cực Đoan Kiến
|
| *upādāna | 4 thủ
|
| kāmupādāna | 1. Dục Thủ
|
| diṭṭhupādāna | 2. Kiến Thủ
|
| silabbatūpādāna | 3. Giới Cấm Thủ
|
| attavādūpādāna | 4. Ngã Chấp Thủ
|
| *khandha | 5 uẩn
|
| rūpakkhandha | 1. Sắc uẩn
|
| vedanākkhandha | 2. Thọ uẩn
|
| saññakkhandha | 3. Tưởng uẩn
|
| saṅkhārakkhandha | 4. Hành uẩn
|
| viññāṇakkhandha | 5. Thức uẩn
|
| *vedanā | 5 thọ
|
| dukkhavedanā | 1. Khổ thọ
|
| sukhavedanā | 2. Lạc thọ
|
| domanassavedanā | 3. Ưu thọ
|
| somanassavedanā | 4. Hỷ thọ
|
| upekkhāvedanā | 5. Xả thọ
|
| *indriya | 5 quyền
|
| saddhindriya | 1. Tín quyền
|
| viriyindriya | 2. Tấn quyền
|
| satindriya | 3. Niệm quyền
|
| samādhindriya | 4. Định quyền
|
| paññindriya | 5. Tuệ quyền
|
| *pañcānantariyakamma | 5 trọng nghiệp
|
| pitughāta | 1. giết cha
|
| matughāta | 2. giết mẹ
|
| arahattaghāta | 3. giết A-la-hán
|
| sanghabhedana | 4. chia rẽ tăng chúng
|
| lohituppāda | 5. làm thân Phật chảy máu
|
| *pahāna | 5 diệt trừ
|
| tadaṅgapahāna | 1. Tạm thời diệt trừ (đối phó)
|
| vikkhambhanapahāna | 2. Gián đoạn diệt trừ (đè nén)
|
| samucchedapahāna | 3. Cắt đứt diệt trừ (tiêu diệt)
|
| paṭipassaddhipahāna | 4. Khinh an diệt trừ (thanh tịnh)
|
| nissaraṇapahāna | 5. Kết thúc diệt trừ (viên tịch níp bàn)
|
| *nīvāraṇa | 6 triền cái
|
| kāmachanda | 1. Dục Cái
|
| vyāpāda | 2. Sân Cái
|
| thīnamiddha | 3. Hôn Thụy Cái
|
| uddhaccakukkucca | 4. Trạo Hối Cái
|
| vicikicchā | 5. Hoài Nghi Cái
|
| avijjā | 6. Vô Minh Cái
|
| *hetu | 6 nhân
|
| lobha | 1. Tham
|
| dosa | 2. Sân
|
| moha | 3. Si
|
| alobha | 4. Vô Tham
|
| adosa | 5. Vô Sân
|
| amoha | 6. Vô Si
|
| *abhijñā | 6 thông
|
| iddhi-vidhā | 1. Thần túc thông
|
| dibba-sota | 2. Thiên nhĩ thông
|
| ceto-pariya-ñāṇa | 3. Tha tâm thông
|
| pubbe-nivās anussati | 4. Túc mệnh thông
|
| dibba-cakkhu | 5. Thiên nhãn thông
|
| āsavakkhaya | 6. Lậu tận thông
|
| *jhānaṅga | 7 chi thiền
|
| vitakka | 1. Tầm
|
| vicāra | 2. Tứ
|
| pīti | 3. Hỷ
|
| ekaggatā | 4. Định
|
| sukhavedanā | 5. Lạc
|
| domanassavedanā | 6. Ưu
|
| upekkhāvedanā | 7. Xả
|
| *visuddhi | 7 pháp thanh-tịnh
|
| sīla visuddhi | 1. Giới-tịnh
|
| ciṭṭa visuddhi | 2. Tâm-tịnh
|
| diṭṭhi visuddhi | 3. Kiến tịnh
|
| kankhāvitanaṇa visuddhi | 4. Ðoạn nghi tịnh
|
| maggāmaggañāṇa dassana visuddhi | 5. Ðạo phi đạo tri-kiến tịnh
|
| paṭipadāñāṇa dassana visuddhi | 6. Hành tịnh
|
| ñāṇa dassana visuddhi | 7. Tri-kiến tịnh
|
| *bodhipakkhiyādhammā | 7 pháp trợ đạo
|
| saṭipaṭṭhāna | 1. Bốn Niệm-xứ
|
| sammappadhāna | 2. Bốn Chánh-cần
|
| iddhipāda | 3. Bốn Như-ý-túc
|
| indriya | 4. Năm Quyền
|
| bala | 5. Năm Lực
|
| bojjhaṅga | 6. Bảy Giác-chi
|
| maggaṅga | 7. Tám Chi-đạo
|
| *bojjhaṅga | 7 giác chi
|
| satisambojjhaṅga | 1. Niệm Giác Chi
|
| dhammavicayasambojjhaṅga | 2. Trạch pháp Giác Chi
|
| viriyasambojjhaṅga | 3. Cần Giác Chi
|
| pītisambojjhaṅga | 4. Hỷ Giác Chi
|
| passaddhisambojjhaṅga | 5. Tĩnh Giác Chi
|
| samādhisambojjhaṅga | 6. Định Giác Chi
|
| upekkhāsambojjhaṅga | 7. Xả Giác Chi
|
| *anusaya | 7 tiềm miên
|
| kāmārāgānusaya | 1. Dục tiềm miên
|
| bhavarāgānusaya | 2. Hữu Ái Tiềm miên
|
| paṭighānusaya | 3. Sân Tiềm miên
|
| mānānusaya | 4. Mạn tiềm miên
|
| diṭṭhānusaya | 5. Kiến tiềm miên
|
| vicikicchānusaya | 6. Hoài Nghi tiềm miên
|
| avijjānusaya | 7. Vô Minh tiềm miên
|
| *maggaṅga | 8 chánh đạo
|
| sammādiṭṭhi | 1. Chánh Kiến
|
| sammāsaṅkappo | 2. Chánh Tư Duy
|
| sammāvācā | 3. Chánh Ngữ
|
| sammākammanto | 4. Chánh Nghiệp
|
| sammājīvo | 5. Chánh Mạng
|
| sammāvāyāmo | 6. Chánh Tinh Tấn
|
| sammāsati | 7. Chánh Niệm
|
| sammāsamādhi | 8. Chánh Định
|
| *lokadhammā | 8 pháp thế gian
|
| lābho | 1. lợi
|
| alābho | 2. suy
|
| yaso | 3. dự
|
| ayaso | 4. hủy
|
| nindā | 5. cơ
|
| pasaṃsā | 6. xưng
|
| sukha | 7. lạc
|
| dukkha | 8. khổ
|
| *pāramī | 10 ba la mật
|
| dāna pāramī | 1. Bố thí ba la mật
|
| sīla pāramī | 2. Giữ giới ba la mật
|
| nekkhamma pāramī | 3. Xuất gia ba la mật
|
| paññā pāramī | 4. Trí tuệ ba la mật
|
| vīriya pāramī | 5. Tinh tấn ba la mật
|
| khanti pāramī | 6. Nhẫn nại ba la mật
|
| sacca pāramī | 7. Chân thật ba la mật
|
| adhiṭṭhāna pāramī | 8. Chí nguyện ba la mật
|
| mettā pāramī | 9. Tâm từ ba la mật
|
| upekkhā pāramī | 10. Tâm xả ba la mật
|
| *puñña | 10 phước nghiệp
|
| dānamagga | 1. Bố thí
|
| sīlamaya | 2. Trì giới
|
| pattānumodanāmaya | 3. Tùy hỷ
|
| bhāvanāmaya | 4. Tham thiền
|
| apacāyanamaya | 5. Cung kính
|
| veyyāvaccamaya | 6. Phục vụ
|
| pattidānamaya | 7. Hồi hướng
|
| dhammadesanāmaya | 8. Thuyết pháp
|
| dhammassavanamaya | 9. Thính pháp
|
| diṭṭhujukamma | 10. Điều chỉnh nhận thức
|
| *kusalakammapatha | 10 thiện nghiệp
|
| pāṇātipātāvirati | 1. không sát sinh
|
| adinnādānāvirati | 2. không trộm cắp
|
| kamesu-micchācārāvirati | 3. không tà dâm
|
| musāvādāvirati | 4. không nói dối
|
| pisunavācāvirati | 5. không nói lời đâm thọc
|
| pharusavācāvirati | 6. không nói lời ác độc
|
| samphappalāpavirati | 7. không nói lời thêu dệt
|
| anabhijjhā | 8. không tham
|
| avyāpāda | 9. không sân
|
| sammā-diṭṭhi | 10. không tà kiến
|
| *saṃyojana | 10 phiền trược
|
| kāmarāgasaṃyojana | 1. Dục Ái
|
| rūparāgasaṃyojana | 2. Sắc ái
|
| arūparāgasaṃyojana | 3. Vô sắc ái
|
| paṭighāsaṃyojana | 4. Sân
|
| mānasaṃyojana | 5. Mạn
|
| diṭṭhisaṃyojana | 6. Kiến
|
| silabbatasaṃyojana | 7. Giới cấm thủ
|
| vicikicchāsaṃyojana | 8. Hoài nghi
|
| uddhaccasaṃyojana | 9. Phóng dật
|
| avijjāsaṃyojana | 10. Vô minh
|
| *kilesa | 10 phiền não
|
| lobha | 1. Tham
|
| dosa | 2. Sân
|
| moha | 3. Si
|
| māna | 4. Mạn
|
| diṭṭhi | 5. Kiến
|
| vicikicchā | 6. Hoài nghi
|
| thina | 7. Hôn trầm
|
| uddhacca | 8. Phóng dật
|
| ahirika | 9. Vô tàm
|
| anottappa | 10. Vô úy
|
| *kasiṇa | 10 đề mục hoàn tịnh
|
| paṭhavī | 1. Đất
|
| āpo | 2. Nước
|
| tejo | 3. Lửa
|
| vāyo | 4. Gió
|
| nīla | 5. Xanh
|
| pīta | 6. Vàng
|
| lohita | 7. Đỏ
|
| odāta | 8. Trắng
|
| āloka | 9. Ánh sáng
|
| ākāsa | 10. Hư không
|
| *anussati | 10 đề mục tùy niệm
|
| buddhānussati | 1. Niệm Phật
|
| dhammānussati | 2. Niệm Pháp
|
| saṅghānussati | 3. Niệm Tăng
|
| sīlānussati | 4. Niệm Giới
|
| cāgānussati | 5. Niệm Thí
|
| devatānussati | 6. Niệm Thiên
|
| maraṇānussati | 7. Niệm Chết
|
| kāyagatāsati | 8. Thân Hành Niệm
|
| ānāpānasati | 9. Niệm Hơi Thở
|
| upasamānussati | 10. Niệm Níp-bàn
|
| *paṭiccasamuppāda | 12 duyên khởi
|
| avijjā | 1. Vô minh
|
| saṅkhārā | 2. Hành
|
| viññāṇa | 3. Thức
|
| nāmarūpa | 4. Danh sắc
|
| saḷāyatana | 5. Lục nhập
|
| phasso | 6. Xúc
|
| vedanā | 7. Thọ
|
| taṇhā | 8. Ái
|
| upādāna | 9. Thủ
|
| bhava | 10. Hữu
|
| jāti | 11. Sanh
|
| jarāmaraṇa | 12. Lão Tử
|
| *āyatana | 12 xứ
|
| akkhāyatana | 1. Nhãn xứ
|
| sotāyatana | 2. Nhĩ xứ
|
| ghānāyatana | 3. Tỷ xứ
|
| jivhāyatana | 4. Thiệt xứ
|
| kāyāyatana | 5. Thân xứ
|
| manāyatana | 6. Ý xứ
|
| rūpāyatana | 7. Sắc xứ
|
| saddāyatana | 8. Thinh xứ
|
| gandhāyatana | 9. Khí xứ
|
| rasāyatana | 10. Vị xứ
|
| phoṭṭhābbāyatana | 11. Xúc xứ
|
| dhammāyatana | 12. Pháp xứ
|
| *dhātu | 18 giới
|
| cakkhudhātu | 1. Nhãn giới
|
| sotadhātu | 2. Nhĩ giới
|
| ghānadhātu | 3. Tỷ giới
|
| jivhādhātu | 4. Thiệt giới
|
| kāyadhātu | 5. Thân giới
|
| mānodhātu | 6. Ý giới
|
| rūpādhātu | 7. Sắc giới
|
| saddādhātu | 8. Thinh giới
|
| gandhādhātu | 9. Khí giới
|
| rasādhātu | 10. Vị giới
|
| phoṭṭhābbadhātu | 11. Xúc giới
|
| dhammadhātu | 12. Pháp giới
|
| cakkhuviññāṇadhātu | 13. Nhãn thức giới
|
| sotaviññāṇadhātu | 14. Nhĩ thức giới
|
| ghānaviññāṇadhātu | 15. Tỷ thức giới
|
| jivhāviññāṇadhāt | 16. Thiệt thức giới
|
| kāyaviññāṇadhātu | 17. Thân thức giới
|
| mānoviññāṇadhātu | 18. Ý thức giới
|
| *paccayo | 24 duyên hệ
|
| hetupaccayo | 1. Nhân duyên
|
| ārammaṇapaccayo | 2. Cảnh duyên
|
| adhipatipaccayo | 3. Trưởng duyên
|
| anantarapaccayo | 4. Vô gián duyên
|
| samanantarapaccayo | 5. Đẳng vô gián duyên
|
| sahajātapaccayo | 6. Câu sanh duyên
|
| aññamaññapaccayo | 7. Hỗ tương duyên
|
| nissayapaccayo | 8. Y chỉ duyên
|
| upanissayapaccayo | 9. Cận y duyên
|
| purejātapaccayo | 10. Tiền sanh duyên
|
| pacchājātapaccayo | 11. Hậu sanh duyên
|
| āsevanapaccayo | 12. Trùng dụng duyên
|
| kammapaccayo | 13. Nghiệp duyên
|
| vipākapaccayo | 14. Dị thục quả duyên
|
| āhārapaccayo | 15. Vật thực duyên
|
| indriyapaccayo | 16. Quyền duyên
|
| jhānapaccayo | 17. Thiền na duyên
|
| maggapaccayo | 18. Đồ đạo duyên
|
| sampayuttapaccayo | 19. Tương ưng duyên
|
| vippayuttapaccayo | 20. Bất tương ưng duyên
|
| atthipaccayo | 21. Hiện hữu duyên
|
| natthipaccayo | 22. Vô hữu duyên
|
| vigatapaccayo | 23. Ly khứ duyên
|
| avigatapaccayo | 24. Bất ly duyên
|
| *dvattiṁsākāra | 32 thể trược
|
| kesā | 1. tóc
|
| lomā | 2. lông
|
| nakhā | 3. móng
|
| dantā | 4. răng
|
| taco | 5. da
|
| maṃsaṃ | 6. thịt
|
| nhāru | 7. gân
|
| aṭṭhi | 8. xương
|
| aṭṭhimiñjaṃ | 9. tủy
|
| vakkaṃ | 10. thận
|
| hadayaṃ | 11. tim
|
| yakanaṃ | 12. gan
|
| kilomakaṃ | 13. cơ hoành
|
| pihakaṃ | 14. lá lách
|
| papphāsaṃ | 15. phổi
|
| antaṃ | 16. ruột
|
| antaguṇaṃ | 17. màng ruột
|
| udariyaṃ | 18. thức ăn trong bao tử
|
| karīsaṃ | 19. phân
|
| matthaluṅgaṃ | 20. óc
|
| pittaṃ | 21. mật
|
| semhaṃ | 22. đàm
|
| pubbo | 23. mủ
|
| lohitaṃ | 24. máu
|
| sedo | 25. mồ hôi
|
| medo | 26. mỡ
|
| assu | 27. nước mắt
|
| vasā | 28. mỡ da
|
| kheḷo | 29. nước miếng
|
| siṅghāṇikā | 30. niêm dịch |
| lasikā | 31. nước ở khớp xương |
| mutta | 32. nước tiểu |
|
|
| © giacnguyen.com
|
